Bu haftaki yazımızda WordPress tabanlı web sitelerin yavaşlama sorununa sebep olan faktörleri inceleyeceğiz.
Başlangıçta basit bloglama ihtiyaçları için tasarlanan WordPress, çok kısa bir süre içinde beklenmedik ölçüde popüler olmuş, açık kaynak kodlu olmasından ötürü birçok gönüllü yazılımcının desteği ile eşsiz bir içerik yönetim sistemi haline dönüşmüştür.
WordPress’in hem çok yaygın kullanılması hem de açık kaynak kodlu oluşu, sayıları on binlerle ifade edilen eklenti ve tema seçeneğini beraberinde getirmiştir. Bu nedenle WordPress çok esnek bir içerik yönetim sistemidir.
Ancak, ironikdir ki bu esneklik, web sitenizin yavaş çalışmasına neden olan sebeplerin başında gelir.
Web sitenizin hızını etkileyen başka faktörler de vardır. Şimdi bunlar hangileridir inceleyelim.
Yavaşlık problemi olan yüzlerce web sitesi üzerinde çalıştıktan sonra, WordPress sitelerin yavaş çalışmasına sebep olan 3 ana faktör olduğunu keşfettik:
- Kötü kodlanmış eklenti kullanmak.
- Kötü kodlanarak şişirilmiş bir tema kullanmak.
- Ucuz tabir edilen, kaynakların sınırlı olduğu bir hosting kullanmak.
Kötü kodlanmış eklenti kullanmak.
WordPress’in açık kaynak kodunun doğasından gelen bir avantaj olan, eklenti seçeneklerinin çok oluşu, aynı zamanda kötü kodlanmış eklentilerin çokluğu anlamına da gelmektedir.
Çoğu zaman, önemli bir işinizi görecek eklentiyi ücretsiz olarak bulabilmek heyecan verici olsa da, bu tip eklentileri kullanmanın getirileri olduğu kadar riskleri ve bedelleri de bulunmaktadır.
Bir eklentinin nasıl kodlandığı sayfalarınızın yüklenme sürelerine doğrudan etki eder. WordPress, geliştiriciler için en iyi kodlama uygulamaları ölçütlerini yayınlamış olsa da, çoğu yazılımcı bunları görmezden gelerek uygulamalarını geliştirir. Bu ölçütlerin uygulanmaması halinde kötü kodlanmış eklenti meydana gelir.
Kötü kodlanmış tabir edilen eklentiler geliştirilirken, yazılımcı ürününün performansa etkisini araştırmamış/göz ardı etmiş, WordPress’in çekirdek fonksiyonları ya da diğer tema veya eklentiler ile olası çakışmaları dikkate almamıştır. Örneğin; bir yazılımcının, javascript / jquery’lerin nasıl ve ne zaman yükleneceğini seçerken verdiği kararın bile performans ve çakışmalar üzerinde olağanüstü etkileri vardır.
Eklentinin kalitesini belirleyen birçok faktör bulunmaktadır ve sırf bu konu hakkında bile onlarca yazı yazılabilir. İşin özü, web sitesi sahipleri olarak kullanacağımız eklentiler hususunda araştırmacı olmalı, zorunlu olmadıkça eklenti kullanmak yerine WordPress’e gömülü özelliklerden faydalanmalı veya daha iyi kodlanmış eklenti alternatiflerini araştırmalıyız.
Ücretli ya da ücretsiz eklenti kullanmadan önce basit bir biçimde yapabileceğiniz araştırmalar vardır.
Örneğin; eğer wordpress.org adresinden eklenti yükleyecekseniz, eklentinin kaç kere indirildiğini, aldığı puanı, ne sıklıkla güncellendiğini ve destek sayfasındaki sorulara yanıt verilip verilmediğini inceleyebilirsiniz.
Kaliteli eklentilerin sıklıkla güncellenmesi ve destek amaçlı sorulan soruların cevaplanması, geliştiricinin ürününün arkasında durduğunu gösterir.
Aynı durum ücretli eklentiler için de geçerlidir, ancak bu tarz kullanıcı yorumlarını Codecanyon gibi sanal yazılım marketlerinde görebilirsiniz. (Codecanyon)
Ek not ve Örnek
Bu konuda yazılmış bir çok yazıda genellikle kullandığınız eklenti sayısını azaltmanız önerilir. Eklentiler, WorPress’in yavaş çalışmasının başlıca sorumlusu gösterilir. Bu tavsiye yeterince açık açıklanmazsa yanıltıcı olabilir. WordPress modüler yapıda tasarlanmıştır ve birçok farklı özellikte eklentinin bir arada çalışabilmesine olanak sağlar.
Doğru olan aktif eklenti sayısına odaklanmaktansa, kötü kodlanmış eklentileri tespit etmek ve alternatifleri araştırmaktır.
Yukarıda anlatmak istediğimizi daha iyi anlamanız için basit bir örnek verelim. Site A’da 20 tane javascript dosyası yükleyen tek bir eklenti kurulu, Site B’de ise toplamda 10 tane javascript dosyası yükleyen 10 farklı eklenti kurulu. Bu durumda eklenti sayısını hesaplayarak sonuca varmak istemeniz durumunda hata yaparsınız, çünkü toplamda 10 javascript dosyası yüklemenizi sağlayan 10 eklentili Site B daha hızlı çalışacaktır.
Teoride WordPress, temanız ve diğer eklentiler ile uyumlu dilediğiniz kadar eklenti kullanabilirsiniz.
Önemli olan sitenizde kullanmak için hangi eklentileri tercih ettiğinizdir. Ne kadar çok kötü kodlanmış eklenti, o kadar yavaşlık anlamına gelmektedir. Eklentilerden kaynaklanan yavaşlığı araştırmak, hatalı eklentiyi tespit etmek için teker teker eklentilerinizi devre dışı bırakarak yanıt süresini test etmelisiniz.
Kötü kodlanmış tema kullanmak.
Yukarıdakine benzer argümanlar temalar için de geçerlidir. Sitenize yükleyeceğiniz tema konusunda da seçici olmanız gerekmektedir. Ücretli, çok popüler bir tema kullanıyor olmanız, her zaman düzgün kodlanmış bir tema kullandığınız anlamına gelmez. Çok sayıda javascript dosyası yüklemeyi zorunlu kılan temalar tercih etmeyin.
Temanızın hızını kıyaslamanın en kolay yöntemi, WordPress kurulumundaki varsayılan TwentyTen veya TwentyEleven temalarıyla kullandığınız temayı karşılaştırmaktır. Birkaç dakikalığına varsayılan tema olarak bu temaları kullanarak sitenizin sayfa açılış hızını değerlendirin.
Hosting sağlayıcınız yeterince hızlı değil.
Hosting sağlayıcınız WordPress’in hızını belirleyen bir başka önemli faktördür. “Ucuz” hosting imkânı sağlayan firmaların fiyatları düşük tutabilmesi için düşük konfigürasyonlu bir sunucuda olabildiğince fazla site barındırması gereklidir. Hosting için ödediğiniz fiyat azaldıkça, sunucuda barındırılan site sayısı artacaktır. Bu da sınırlı kaynakların daha fazla site arasında paylaştırılması ve WordPress tabanlı sitenize daha az kaynak ayırılması anlamına gelmektedir.
Ülkemizde yalnızca WordPress için optimize edilmiş sunucu kullanan hosting firması yoktur. Apache, PHP ve MySQL kurulu sunucular WordPress çalıştırır ancak WordPress çalıştırmak için en iyi konfigürasyon bu değildir. Yurtdışında ise birkaç ciddi firma bu hizmeti vermeye başlamıştır.
Eretek Türkiye’de ilk defa Nginx, PHP-fpm, APC (Alternative PHP Cache), MariaDB ve Varnish Cache servislerini sanal sunucularda bir araya getirerek WordPress’i darboğazlardan kurtaracak yapılandırmayı sağlamıştır. Yavaşlıktan şikayetçi iseniz WordPress Hosting hizmetimize göz atmanızı öneririz. Hosting paketlerimizden herhangi birini yıllık olarak satın alan herkese WordPress Optimizasyon danışmanlık hizmetini, en üst paket olan WP Turbo hizmetini yıllık satın aldığınızda ek olarak SEO Danışmanlığı hizmetini de ücretsiz sağlıyoruz.
Not: Eretek Hosting şu an kurulum/test aşamasındadır. Paketlerden herhangi birini şimdiden satın almakla ilgileniyorsanız lütfen bizimle iletişim kurunuz.
